ต่อมลูกหมากคืออะไร ?
ต่อมลูกหมากเป็นอวัยวะที่สำคัญของระบบสืบพันธุ์ในเพศชาย มีลักษณะคล้ายลูกเกาลัด ทำหน้าที่ผลิตน้ำเพื่อหล่อเลี้ยงอสุจิอยู่ใต้กระเพาะปัสสาวะ และล้อมรอบท่อปัสสาวะส่วนต้น หากมีความผิดปกติเกิดขึ้นที่ต่อมลูกหมากจะทำให้มีปัญหาในการปัสสาวะได้
ทำความรู้จักกับโรคต่อมลูกหมากโตในผู้ชาย
ต่อมลูกหมากโตหรือต่อมประสาทสัมผัส (Pituitary gland) เป็นต่อมที่ตั้งอยู่ในฐานสมองและมีขนาดเท่ากับเมล็ดลูกองุ่นใหญ่ๆ ต่อมนี้เป็นต่อมที่มีบทบาทสำคัญในการควบคุมฟังก์ชันของต่อมต่างๆ ในร่างกายและปรับระดับฮอร์โมนในร่างกาย
ต่อมลูกหมากแบ่งออกเป็น 2 ส่วน
- ต่อมลูกหมากส่วนหน้า (Anterior pituitary) ทำหน้าที่ผลิตฮอร์โมนหลายชนิด เช่น
- ฮอร์โมนเจริญตามธรรมชาติ (Growth hormone, GH)
- ฮอร์โมนกระตุ้นต่อมไร้ท่อ (Thyroid-stimulating hormone, TSH)
- ฮอร์โมนกระตุ้นเมือดไข่และการผลิตเป็น (Follicle-stimulating hormone, FSH)
- ฮอร์โมนกระตุ้นเมือกับการผลิตฮอร์โมนเพศ (Luteinizing hormone, LH)
- ฮอร์โมนกระตุ้นต่อมหมวก (Adrenocorticotropic hormone, ACTH)
- ฮอร์โมนกระตุ้นการสร้างนม (Prolactin, PRL)
- ต่อมลูกหมากส่วนหลัง (Posterior pituitary) ทำหน้าที่เก็บและปล่อยสองฮอร์โมนที่ผลิตโดยภาคภายนอกของสมอง
- ฮอร์โมนส่งต่อสัญญาณ (Oxytocin) – ส่งผลให้มดลูกหดตัวในช่วงคลอดและช่วยกระตุ้นการสร้างนม
- ฮอร์โมนแอนติไดอูเรติก (Antidiuretic hormone, ADH หรือ Vasopressin) – ส่งผลให้ไตดึงน้ำกลับเข้าสู่ร่างกาย และควบคุมระดับน้ำและเกลือในร่างกาย
อาการของต่อมลูกหมากโต
- ปัสสาวะไม่พุ่ง ลำปัสสาวะเล็กลง
- ต้องเบ่งปัสสาวะ
- ปัสสาวะสะดุด
- รอนานกว่าจะเริ่มปัสสาวะออก
- ปัสสาวะเสร็จแล้วรู้สึกยังปัสสาวะไม่สุด
- ปัสสาวะบ่อยมากขึ้น โดยเฉพาะตอนกลางคืน
- เวลาปวดปัสสาวะต้องรีบเข้าห้องน้ำทันที กลั้นปัสสาวะไม่อยู่
ข้อสรุปสำคัญ
ต่อมลูกหมากมีบทบาทสำคัญในระบบฮอร์โมนของร่างกาย และมีผลต่อการทำงานของอวัยวะต่างๆ หากต่อมลูกหมากโตทำงานผิดปกติ สามารถส่งผลให้เกิดภาวะทางการแพทย์หลากหลายประการ เช่น การเจริญเติบโตล่าช้า ภาวะไตรอยด์หลอนลาม และอื่นๆ การรักษาสามารถทำได้ด้วยการให้ยาหรือการผ่าตัดแต่ต้องพิจารณาตามความเหมาะสมและความจำเป็น